Los bywa przewroty. Chyba nie ma osoby, która się o tym nie przekonała na własnej skórze. Przekonać się mogliśmy o tej właściwości losu także na łamach Zapisków z lamusa. Poprzez życiorysy ludzi ze świata kultury nierzadko jeszcze wyraźniej objawia się owa przewrotność. Bywa na przykład tak, że ktoś jest na szczycie i nagle, nie wiedzieć dlaczego, zostaje z tego szczytu strącony. Niekiedy w obliczu trudnych decyzji schodzi z niego sam. Bywa też i tak, że poturbowany nie domyśla się nawet, że w blasku świateł i w akompaniamencie braw zachwyconej publiczności na szczycie stanie ponownie.

Zanim w kartografii zaczęto wykorzystywać zdjęcia lotnicze i satelitarne, geometra mógł spojrzeć na miasto z wysokiego drzewa lub kościelnej wieży, a do pomiarów służyły mu proste przyrządy optyczne i taśma miernicza. W ten sposób w dawnych wiekach powstawały plany miast, bez których ich historia byłaby dzisiaj niepełna.

"Mocny uścisk dłoni - przemiły uśmiech - głębokie spojrzenie rozumnych oczu... Postać dziewczęca, smukła, subtelna sylwetka - rozwiana czupryna jasno - blond włosów" - czytamy w "Nowym Kurierze" (nr 111/1932) w artykule U czarodziejki uroku i wdzięku. Anonimowy autor tym sposobem zapowiedział rzecz, którą wszyscy czytelnicy uwielbiają, czyli wywiad z kolejną gwiazdą, która odwiedziła Poznań. I to po raz pierwszy!

W 1969 roku oddano do użytku pierwsze bloki na Winogradach, a siedem lat później, w 1976 roku, wbito pierwszą łopatę i rozpoczęto budowę osiedli na Piątkowie. Dwa blokowiska, bez których trudno dzisiaj wyobrazić sobie Poznań, liczą sobie już pół wieku. I mają się całkiem dobrze, mimo złowieszczych prognoz o degradacji betonowej wielkiej płyty.

Królewski gmach, zbiory obejmujące ponad 1,8 mln jednostek, w tym druki i rękopisy o nadzwyczajnej wartości dla kultury narodowej, muzea literackie, osiedlowe filie, wreszcie dziesiątki tysięcy oddanych czytelników. 195 lat temu powstała Biblioteka Raczyńskich.

Tytuł tego odcinka Zapisków z lamusa mógłby równie dobrze brzmieć Niezły cyrk, ale taki już kiedyś powstał, a powielanie jest w złym tonie. I nie zawsze się udaje. Nie zawsze sukcesem kończą się także nietypowe pomysły, jakich ponoć jeszcze nie było, a które polegają na tym, że łączy się w sposób nieprzemyślany dwa zupełnie odmienne światy. Taki sport chociażby i kulturę.

27 kwietnia 1924 roku, w Poznaniu rozpoczęła działalność Wielkopolska Wytwórnia Samolotów "Samolot". W najlepszym okresie zatrudniała 500 pracowników i produkowała nawet 100 samolotów rocznie!

Jubileusz - to brzmi poważnie. Taka okazja wymaga odpowiedniego komentarza. Może nawet i podsumowania. Szczególnie, jeśli mowa o miejscu tak wyjątkowym jak teatr. I to Wielki!

O Janie Suwarcie, jednym z najważniejszych uczestników Poznańskiego Czerwca 1956 roku i działaczów opozycji w latach 80., opowiada jego syn, Adam Suwart.

Komu nie zabrakło kiedyś odwagi w rozmowie, na której zależało mu bardziej, aniżeli na innych? Kto kiedyś nie poczuł zawstydzenia w kontakcie z kimś wyjątkowym, komu chciał zadać szereg inteligentnych pytań, a ostatecznie wydusić mógł z siebie tylko te banalne? Dziennikarze, "wywiadowcy", znają to uczucie na pewno...

Dzisiaj opera może kojarzyć się z poważną i nobliwą sztuką dotowaną przez państwo, daleką od skandali show-biznesu. Same jej początki także wiązały się z mecenatem wyższych sfer. Nie zawsze tak jednak było. Przez 250 lat opera była popularną formą rozrywki. Tam, gdzie w grę wchodzi rozrywka, pojawia się także biznes.

Początek XX wieku to okres niespotykanego rozwoju Poznania. Po zniesieniu miasta twierdzy mieszkańcy stali się świadkami prawdziwego skoku cywilizacyjnego.

Warta przybierająca z godziny na godzinę, zatopiona Dolna Wilda, Dębina, Luboń i Łęczyca. Zamknięte mosty, pękające wały i groble. Do jednej z największych katastrof w dziejach Poznania zabrakło zaledwie 20-30 cm. Powódź AD 1924.

Święta. Czas, w którym ludzie bywają bardziej ludzcy w najlepszym znaczeniu tego słowa. A kukułki pozostają kukułkami. Szczególnie, jeśli są różowe...

Co jednym przeszkadza, dla drugich jest pożądane. Jedni szukają minusów, drudzy plusów. Przykładem jest reklama kinowa. Komu nie zdarzyło się utyskiwać na to przedłużające się promowanie rzeczy najczęściej nas wcale nie interesujących, które z sukcesem opóźniają moment najważniejszy, czyli rozpoczęcie seansu? Ale może znajdą się i tacy, którzy dopatrzą się w tej praktyce jakichś zalet?

W XX stulecie Poznań wjechał tramwajem elektrycznym lub tradycyjną, konną dorożką, w surducie, meloniku lub słomkowym kanotierze, w powłóczystej, długiej sukni, ukwieconym ogromnym kapeluszu i z talią osy tak wąską, jak to tylko możliwe.

Gdy umilkną działa... do pracy przystępują saperzy i historycy. W Muzeum Uzbrojenia na Cytadeli spotkali się badacze zajmujący się bitwą o Poznań w 1945 roku. Przedstawili najnowsze ustalenia, pokazali, co do dzisiaj znajdowane jest na polu bitwy i zapowiedzieli nowe publikacje.

Wielka bitwa o Poznań w styczniu i lutym 1945 roku trwała ponad miesiąc. Niemcy bronili się zażarcie w otoczonym przez Sowietów mieście. Wierzyli, że nadejdzie pomoc i zostaną wyciągnięci z matni.

Udogodnienia, kultura, rozrywki... Jeśli chcemy korzystać z nowinek i wynalazków, musimy płacić. Nie ma na to rady. Nie jest to rzecz nowa, że istnieje opłata abonamentowa - że tak zarymuję. W czasach sprzed upowszechnienia się telewizji, o internecie i innych współczesnych udogodnieniach nie wspominając, to radio stało się jedną z innowacji symbolizujących postęp, o którym marzyło wielu, żeby nie powiedzieć - wszyscy. Korzystanie z niego zaczęło z kolei szybko podlegać prawnym regulacjom.

Konspirator, powstaniec wielkopolski, bohater wojny polsko-bolszewickiej, a także zdolny artysta kształtujący wyobraźnię historyczną Wielkopolan. Leon Prauziński (1895-1940) i jego dzieło.